İLGİNÇ ŞEYLER KARANLIKTA OLUR: ASLI ÇAVUŞOĞLU

7 February - 7 March 2020

Galeri Nev İstanbul, Aslı Çavuşoğlu’nun İlginç Şeyler Karanlıkta Olur adlı kişisel sergisinde, sanatçı tarafından geliştirilen ve Özer Yalçınkaya tarafından tasarlanan “Annex” adlı fontu izleyiciye sunuyor. Alfabedeki harfler üzerinden fontu tanıtan neon yerleştirme “Annex”, aynı yazı karakteriyle tasarlanan sergi afişleriyle sokaklara da yayılıyor. “Annex”, ilhamını ve biçimini, Çavuşoğlu’nun on yılı aşkın süredir İstanbul’da belgelediği politik bir eylemden alıyor. “Tek yol devrim” veya “Başka bir dünya mümkün” gibi sistem karşıtı sloganların, karşıt görüşlü siviller tarafından sansürlenmesine dayanan bu eylem, yazıları okunaksız hale getiriyor. Harflere eklenen geometrik şekillerle soyut bir form alan bu sloganlardan ilham alan sanatçı, yeni bir yazı karakteri kurguluyor ve alfabedeki her bir harfi iki tonlu neon heykellere dönüştürerek harfler üzerindeki revizyon sürecini açığa çıkarıyor. “Annex”in sergi afişleriyle kamusal alana yeniden yerleştirilmesi, bu afişleri, sansürlenmiş çeşitli grafitilerin kent genelinde deşifre edilebileceği kodlara dönüştürüyor. Bu durum, aktivist sanat kolektifi Sitüasyonist Enternasyonal’in, reklam dili, görüntüleri ve özellikle dağıtım yöntemleriyle birlikte kasti mesaj iletmeyi sorgulamak üzere kullanıldıkları détournement tekniğini akla getiriyor. Kelime özelinde bakıldığında, anlamı “ilave” olan “Annex” farklı bir muğlaklık biçimiyle de ilişkileniyor; bir yandan gerekli olan, hatta olumlu bir sonuca götüren eklemeleri ima edebileceği gibi, zorla kendine mal etme anlamına da gelebiliyor. Tüm kullanım biçimlerine açık olan bu font, ücretsiz olarak indirilebiliyor. “Annex”, bir yandan da “silinenin altı” olarak tercüme edilen Sous Rature adlı felsefi aygıtı akla getiriyor: Bir cümlenin bağlamını tamamen değiştirebilecek anahtar kelimenin stratejik olarak üstünün çizilmesine dayanan bu yöntem, kelimenin cümle içinde eş zamanlı olarak varlığını ve yokluğunu sağlama fikrine dayanıyor. Bir kelimenin hem var olması, hem de olmamasına dayanan bu paradoks, anlamın doğasını sorgulamak üzere okuyucuyu yazarla mücadeleye sokuyor. 

Serginin başlığı İlginç Şeyler Karanlıkta Olur gece karanlığında İstanbul’un politik bilinçsizliğini yeniden yazan, eylemleri gün ışığında gözlenebilen gizli yazarlardan oluşan karanlık ordularla dolu olduğunu izleyiciye ima ediyor. Çavuşoğlu bu karışıklığı, kavramsal bir kelime oyunuyla, en iyi kuytuda görülebilen neonu kullanarak gölgeliyor.

Adam Kleinman 

 

Aslı Çavuşoğlu (1982, İstanbul), araştırma odaklı sanatsal pratiğinde kültürel ve tarihsel olguların dönüştürülme, temsil edilme ve yorumlanma biçimlerini inceler. Farklı mecralar kullanarak çalışan Çavuşoğlu, projelerinde sıkça bir tercüman, yazar ya da danışman rolü üstlenerek, ortak tarihlerimizin güvencesiz ve öznel doğasının altını çizer. Çavuşoğlu’nun kişisel sergileri arasında; The Place of Stone, New Museum (New York, 2018); Red / Red, MATHAF Arab Museum of Modern Art (Katar, 2016); In Diverse Estimations Little Moscow, RISD Museum (Providence, 2014); The Stones Talk, Arter (İstanbul, 2013); Murder in Three Acts, Delfina Foundation (Londra, 2013); katıldığı grup sergileri ve bienaller arasında Palais de Tokyo (Paris, 2020); Moderna Museet (Stockholm, 2017), Castello di Rivoli (Torino, 2019 & 2017), Manifesta 11 (Zürih, 2016), 14. İstanbul Bienali (İstanbul, 2015), New Museum Triennial (New York, 2015), Witte de With Center for Contemporary Art (Rotterdam, 2014), MAK Museum in Vienna (Viyana, 2013) ve Performa 11 (New York, 2011), gelecek sergileri arasında ise Mass MoCA (Massachusetts, 2020) ve Kadist (Paris, 2020) bulunuyor. Sanatçının eserleri Arter (İstanbul), British Museum (Londra), Castello di Rivoli (Torino), MATHAF (Katar), MoMA (New York) ve Kadist (Paris / San Francisco) gibi uluslararası koleksiyonlarda yer alıyor.